Gabrielle Hagedorn In eerste instantie riep hij nog een soort vertedering in me op. Dat kwam natuurlijk omdat de kinderen jaren geleden allebei een tam exemplaar als huisdier hielden, die de namen Woody en Lily kregen. Dus toen er door het rommelhoekje van de moestuin een lichtbruine rat naar de achterkant van het scheve schuurtje schoot, was ik nog niet gealarmeerd. De tweede keer dat ik er een zag meende ik dat het dezelfde was. Het voelde bijna vertrouwd en ik was bijna geneigd hem of haar ook een naam te geven.
Misschien had ik bij het opstarten van mijn tuinderscarrière de adviezen wel te braaf opgevolgd. Een rommelhoekje was nodig voor de vogeltjes om nestmateriaal te kunnen vinden en voor de egeltjes om hun winterslaap te houden of in andere seizoenen overdag hun dutjes te kunnen doen. Die egels aten dan ook meteen de slakken op. Ik haalde een grote zak vogelvoer, want het was nog winter en de vogeltjes konden wel wat extra’s gebruiken. Telkens als ik op de tuin was vulde ik het lieflijke groengeglazuurde schaaltje dat ik speciaal voor dit doel bij de Intratuin had gekocht. Het paste precies op de dode boomstronk, en het was bijzonder bevredigend om te zien dat het de volgende dag leeggegeten was. Natuurlijk knoeiden de vogeltjes wat, en lagen er rondom de dode boom zaden en pitten.
En toen begon de strijd.
Eerst spotte ik een beestje in mijn aardappelbed dat mijn hart deed stilstaan. Tijdens de aardrijkskundeles op de middelbare school hadden we deze bedreiging uitgebreid behandeld: de coloradokever. Ik herinnerde me het verhaal dat de geel-zwart gestreepte kever met zijn bolle lijf massaal bestreden moest worden om de aardappeloogst in Nederland te redden. In een tijd dat we nog geen rijst of pasta aten. De beestjes plantten zich in een duizelingwekkend tempo voort en vraten in hetzelfde tempo de bladeren van de aardappelplant tot aan de nerf kaal. Alles werd uit de kast getrokken om de plaag in te dammen: kinderen en werklozen verzamelden de beestjes die massaal aanspoelden op de stranden, en soldaten verbrandden het ongedierte met vlammenwerpers. Ook natuurlijke vijanden werden met weinig resultaat ingezet.
Intensieve bestrijding met steeds een ander soort gif maakte dat de coloradokever nu niet meer op grote schaal voorkwam in West-Europa, las ik. Behalve in verwaarloosde moestuinen en braakliggende velden waar aardappelplanten groeiden.
Ik trok mijn tuinhandschoenen aan, pakte het beestje op en vermorzelde hem onder mijn kaplaars.
De dag erna opende ik het scheve schuurtje en zag dat de rat had huisgehouden. Een aantal envelopjes met overgebleven of nog te zaaien zaden was aangeknaagd. Dit was niet leuk meer, en precies de reden dat ik het laatste hoofdstuk in De slimme moestuin, met de verhullende titel Problemen oplossen, niet had willen lezen.
Ik veegde het gemorste vogelvoer weg, stopte de aangevreten envelopjes in mijn tas en vroeg me af waarom die rat geen coloradokevers at.
